Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 26-10-2017 r. – 0113-KDIPT2-3.4011.213.2017.3.IS

Obowiązki płatnika w związku z dofinansowaniem z ZFŚS do wycieczki dla:

UZASADNIENIE

W dniu 18 lipca 2017 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych zakresie obowiązków płatnika w związku z dofinansowaniem z ZFŚS do wycieczki dla pracowników i byłych pracowników Wnioskodawcy oraz pracowników i byłych pracowników jednostek obsługiwanych przez Wnioskodawcę.

Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), w związku z powyższym pismem z dnia 22 sierpnia 2017 r., nr 0113-KDIPT2-3.4011.213.2017.1.IS Organ podatkowy, na podstawie art. 13 § 2a, art. 169 § 1 i § 2 w zw. z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, wezwał Wnioskodawcę do usunięcia braków wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłano w dniu 22 sierpnia 2017 r. (skutecznie doręczono w dniu 28 sierpnia 2017 r.), zaś w dniu 6 września 2017 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku (data nadania 1 września 2017 r.).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny (po uzupełnieniu):

Gminny … w … (zwany dalej …, Wnioskodawca) jest jednostką organizacyjną Gminy … nieposiadającą osobowości prawnej powołaną Uchwałą Rady Gminy …. Na podstawie art. 10b ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 446 z późn. zm.), Rada Gminy …, Uchwałą Nr … z dnia 27 października 2016 r., wyznaczyła tę jednostkę na jednostkę obsługującą, do obsługiwania jednostek organizacyjnych gminy w ramach wspólnej obsługi administracyjnej, finansowej i organizacyjnej podległych publicznych przedszkoli, szkół, zespołów szkolno-przedszkolnych i gimnazjów działających na terenie Gminy … (zwanych dalej placówkami oświatowymi) oraz Gminnego Ośrodka Sportu w … (zwanym dalej GOS). Łącznie na dzień złożenia wniosku … obsługuje w tym zakresie 11 jednostek. Jednocześnie Uchwałą Nr … Rada Gminy … nadała nowy Statut tej jednostce określając przedmiot działalności oraz jej organizację.

Zakres obowiązków i zadań określonych w ww. uchwałach Rady Gminy obejmuje:

1. rachunkowość i sprawozdawczość, zgodnie z przepisami o rachunkowości i ustawy o finansach publicznych,
2. prowadzenie obsługi finansowo-księgowej oraz
3. zadania administracyjno-organizacyjne.

W zakresie obsługi finansowo-księgowej jednostek obsługiwanych Wnioskodawca m.in. prowadzi obsługę rachunków bankowych, nalicza i wykonuje dyspozycje należnych świadczeń na rzecz ZUS i urzędu skarbowego, prowadzi obsługę finansowo-księgową Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (dalej: ZFŚS) jednostek obsługiwanych i swojej własnej. Oznacza to, że …, występujący jako Wnioskodawca, wypełnia zadania i obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych również w zakresie świadczeń z ZFŚS, zgodnie z obowiązującymi przepisami w tym zakresie.

Wnioskodawca wskazał, że w zakresie działalności socjalnej, zgodnie z ustawą z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 2016 r., poz. 800, z późn. zm.), na podstawie art. 9 ustawy tej ustawy zawarł umowę z placówkami obsługiwanymi o wspólnej działalności socjalnej. Wnioskodawca na mocy tej umowy jest administratorem ZFŚS. Zgodnie z § 2 tej umowy przedmiotem wspólnej działalności socjalnej jest wykonywanie usług w formach działalności socjalnej określonej w regulaminie zakładowego funduszu świadczeń socjalnych na rzecz osób uprawnionych, a w szczególności różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-światowej, sportowo-rekreacyjnej, udzielanie pomocy materialnej, rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe. Dyrektorzy jednostek obsługiwanych wyrazili w tej umowie zgodę na przekazywanie z rachunku bankowego zakładowego funduszu świadczeń socjalnych placówki na rachunek bankowy zakładowego funduszu świadczeń socjalnych administratora, tj. Wnioskodawcę corocznego odpisu podstawowego, o którym mowa w art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych i upoważnili dyrektora … do wykonywania wszelkich dyspozycji pieniężnych na rachunku bankowym ZFŚS w zakresie wspólnej działalności jednostek obsługiwanych. W ramach wspólnej obsługi i działalności socjalnej uprawnionych w tym zakresie jest 429 pracowników oraz emerytów i rencistów.

Wnioskodawca wyjaśnił, że w przypadku organizacji wycieczki, jest to świadczenie dobrowolne. Jest dostępne dla ogółu osób uprawnionych do korzystania z ZFŚS. Każdy uprawniony pracownik, były pracownik (emeryt, rencista) może w niej uczestniczyć. Celem wycieczki będzie integracja i umożliwienie pracownikom aktywnej formy wypoczynku, co korzystnie wpływa na efektywność pracy i wzajemne relacje. Brak uczestnictwa w wycieczce nie wiązał się z żadnymi konsekwencjami pracowniczymi. Pracownicy, którzy nie wyrazili chęci na udział w ww. wycieczce nie otrzymują w związku z tym żadnej gratyfikacji ani jakichkolwiek ulg przy ubieganiu się o inne świadczenia socjalne. Chęć udziału w wycieczce wyrazili pracownicy i byli pracownicy (emeryci i renciści) oraz ich współmałżonkowie. Wnioskodawca sporządził listę z kwotą dofinansowania do wycieczki dla wszystkich uczestników wycieczki. W liście ustalono zaliczkę na podatek dochodowy, zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032, z późn. zm.). Ww. wycieczkę zorganizowano dla 53 osób uprawnionych.

Wobec niezdefiniowania w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych pojęcia „nieodpłatne świadczenie” oraz różnych interpretacji prawnych w zakresie obowiązku obliczenia, pobrania i odprowadzania zaliczki na podatek dochodowy od tego typu świadczenia jak wycieczki, wystąpienie o wydanie interpretacji indywidualnej dla Wnioskodawcy jest uzasadnione.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku):

Czy Wnioskodawca jako płatnik, odpowiedzialny w ramach prowadzonej obsługi finansowo-księgowej ZFŚS jednostek obsługiwanych za obliczenie i pobranie zaliczki na podatek dochodowy, dofinansowanie do wycieczki z ZFŚS dla pracowników Wnioskodawcy i pracowników jednostek obsługiwanych oraz byłych pracowników (emerytów i rencistów) tych jednostek, powinien potraktować jako przychód i naliczyć zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych w odpowiedniej wysokości?

Zdaniem Wnioskodawcy (po uzupełnieniu wniosku), na podstawie art. 9 ust. 1, art. 11 ust. l, art. 12 ust. 1 i ust. 3, art. 10 ust. 1 pkt 9, art. 20 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowy od osób fizycznych oraz wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13 (Dz. U. z 2014 r., poz. 947) oraz wobec licznych wydanych w tej sprawie interpretacji Krajowej Informacji Skarbowej, kwoty dofinansowania do wycieczki z ZFŚS dla pracowników placówek oświatowych, GOS-u i Wnioskodawcy nie należy potraktować jako przychód i nie należy naliczyć zaliczki na podatek dochodowy, gdyż poprzez integracyjny charakter tej wycieczki przyniesie ona głównie korzyści pracodawcy.

Zdaniem Wnioskodawcy kwotę dofinansowania do wycieczki z ZFŚS dla byłych pracowników (emerytów, rencistów) jednostek obsługiwanych należy potraktować jako przychód i należy naliczyć zaliczki na podatek dochodowy, gdyż dla tej grupy uczestników charakter tej wycieczki jest czysto turystyczny.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10, w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ww. ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

W myśl art. 12 ust. 3 ww. ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b.

Na podstawie art. 11 ust. 2a ww. ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

1. jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia – według cen stosowanych wobec innych odbiorców,
2. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione – według cen zakupu,
3. jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku – według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku, w pozostałych przypadkach – na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Wobec niezdefiniowania w ustawie podatkowej pojęcia „nieodpłatnego świadczenia” zasadne jest odwołanie się do znaczenia tego pojęcia ukształtowanego w orzecznictwie sądowym, zgodnie z którym, nieodpłatnym świadczeniem w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym – generalnie – jest każde zdarzenie prawne i zjawisko gospodarcze, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku danej osobie, mające konkretny wymiar finansowy. Przysporzenie to może polegać na zwiększeniu majątku (aktywów) bądź uniknięciu jego pomniejszenia (zaoszczędzenie wydatków).

Stosownie do art. 31 ww. ustawy, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy – wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Treść powyższego przepisu zobowiązuje płatnika do obliczania i poboru zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych od osób, które uzyskują od płatnika przychody ze stosunku pracy, w tym m.in. z nieodpłatnych świadczeń. Należy wziąć pod uwagę wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13 (Dz. U. z 2014 r., poz. 947) definiujący pojęcie „innych nieodpłatnych świadczeń” jako przychodu, w rozumieniu art. 12 ust. 1 i art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Trybunał Konstytucyjny wskazał, że za przychód pracownika mogą być uznane takie świadczenia, które:

1. zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),
2. zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
3. stanowią wymierną korzyść przypisaną indywidualnemu pracownikowi (korzyść nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

Wnioskodawca uważa, że dofinansowanie organizowanej przez Niego wycieczki nie będzie dla Jego pracowników oraz dla pracowników zatrudnionych w jednostkach obsługiwanych przychodem i nie to będzie rodziło po stronie Wnioskodawcy konieczności naliczenia i pobrania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od wartości tej dopłaty. Zdaniem Wnioskodawcy, nie można zaliczyć kwoty dofinansowania do „innych nieodpłatnych świadczeń” w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z brakiem jednolitości stanowisk sądowych dotyczących kwestii „nieodpłatnego świadczenia”. Wnioskodawca uważa, że nie jest spełnione kryterium wystąpienia po stronie tych pracowników, którzy będą uczestniczyć w wycieczce przysporzenia majątkowego (korzyści). Wycieczka ma również charakter ogólnodostępny dla wszystkich pracowników. Celem tego wyjazdu jest zintegrowanie pracowników poprzez aktywny wypoczynek, wspólne przebywanie ze sobą i spędzanie wolnego czasu, co poprawi komunikację miedzy pracownikami, polepszenie atmosfery w pracy. W programie wycieczki jest zaplanowane wspólne zwiedzanie, wypoczynek jak i wspólna uroczysta obiadokolacja. Świadczenie to wpłynie korzystnie na interes jednostek obsługiwanych, gdyż poprzez zapewnienie przyjaznej atmosfery w pracy i dbanie o pracowników zyskują zadowolonych, nauczonych funkcjonowania w zespole pracowników.

W opinii Wnioskodawcy, Jego stanowisko oparte jest również na wydanych już w tym zakresie interpretacjach indywidualnych, tj.:

1. interpretacji nr 0113-KDIPT2-3.4011.65.2017.2.PW (nr dokumentu 508387/1),
2. interpretacji nr 0115-KDIT2-2.4011.53.2017.1.BK (nr dokumentu 507755/1),
3. interpretacji nr 0111-KDIB2-3.4011.40.2017.1.KB (nr dokumentu 508366/1).

Jeśli chodzi o byłych pracowników (emerytów, rencistów), zdaniem Wnioskodawcy należy rozpatrzyć art. 11 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który mówi, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 10 ust. l pkt 9 ww. ustawy, źródłami przychodów są m.in. inne źródła. Na podstawie art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w art. 20 ust. 1 ww. ustawy. O przychodzie z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

W organizowanej przez Wnioskodawcę wycieczce będą także uczestniczyć byli pracownicy (emeryci, renciści). Wnioskodawca uważa, że wycieczka dla byłych pracowników (emerytów, rencistów) będzie wycieczką typowo turystyczną. Nie będzie miała ona charakteru wycieczki integracyjnej, przysparzającej korzyść pracodawcy a koszt wycieczki będzie przychodem z tytułu nieodpłatnych świadczeń, gdyż spełnione zostaną wszystkie trzy warunki przedstawione w wyroku Trybunału Konstytucyjnego, o których mowa wyżej.

Zgodnie z art. 41 ust. 4 ww. ustawy, Wnioskodawca odpowiedzialny w ramach prowadzonej obsługi finansowo-księgowej zakładowego funduszu świadczeń socjalnych jednostek obsługiwanych, tj. placówek oświatowych oraz GOS-u za naliczanie i wykonywanie dyspozycji należnych świadczeń na rzecz ZUS i urzędu skarbowego będzie zobowiązany pobrać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych w art. 29, art. 30 ust. 1 pkt 2, 4-5a, 13-16 oraz art. 30a ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 4d, 5 oraz 10. W przypadku tych byłych pracowników będzie miał zastosowanie przepis art. 30 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy, a co za tym idzie emeryci i renciści – byli pracownicy z placówek oświatowych, GOS-u i Wnioskodawcy, którzy skorzystają z wycieczki organizowanej przez Wnioskodawcę, a tym samym z dofinansowania do wycieczki z ZFŚS uzyskają przychód, który następnie podlega opodatkowaniu podatkiem zryczałtowanym w wysokości 10% z tytułu świadczeń otrzymanych przez emerytów (rencistów), w związku z łączącym ich uprzednio stosunkiem pracy. Należy wziąć jednakże pod uwagę art. 21 ust. 1 pkt 38 i zaznaczyć, że przychód ten skorzysta ze zwolnienia do kwoty 2 280 zł, natomiast nadwyżka ponad tę kwotę podlegała będzie opodatkowaniu podatkiem zryczałtowanym w wysokości 10%.

Wnioskodawca wskazał, że Jego stanowisko oparte jest również na wydanych już w tym zakresie interpretacjach indywidualnych m.in. nr 0111-KDIB2-3.4011.80.2017.1.AB (nr dokumentu 508804/1).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie obowiązków płatnika w związku z dofinansowaniem z ZFŚS do wycieczki dla:

• pracowników Wnioskodawcy – jest prawidłowe,

• byłych pracowników Wnioskodawcy oraz pracowników i byłych pracowników jednostek obsługiwanych przez Wnioskodawcę– jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 1666), pracodawcą jest jednostka organizacyjna, choćby nie posiadała osobowości prawnej, a także osoba fizyczna, jeżeli zatrudniają one pracowników.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 2016 r., poz. 800, z późn. zm.), ustawa określa zasady tworzenia przez pracodawców zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, zwanego dalej „Funduszem”, i zasady gospodarowania środkami tego Funduszu, przeznaczonego na finansowanie działalności socjalnej organizowanej na rzecz osób uprawnionych do korzystania z Funduszu, na dofinansowanie zakładowych obiektów socjalnych oraz na tworzenie zakładowych żłobków, klubów dziecięcych, przedszkoli oraz innych form wychowania przedszkolnego.

W myśl natomiast art. 2 pkt 5 tej ustawy, osoby uprawnione do korzystania z Funduszu to pracownicy i ich rodziny, emeryci i renciści – byli pracownicy i ich rodziny oraz inne osoby, którym pracodawca przyznał, w regulaminie, o którym mowa w art. 8 ust. 2, prawo korzystania ze świadczeń socjalnych finansowanych z Funduszu.

Przepis art. 9 ust. 1 tej ustawy stanowi, że pracodawcy mogą prowadzić wspólną działalność socjalną na warunkach określonych w umowie. Przepisy art. 8 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W świetle art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 11 ust. 2 cyt. ustawy, wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 2-2c, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

Na podstawie art. 11 ust. 2a ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

1. jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia – według cen stosowanych wobec innych odbiorców,
2. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione – według cen zakupu,
3. jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku – według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku,
4. w pozostałych przypadkach – na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Wobec niezdefiniowania w ustawie podatkowej pojęcia „nieodpłatnego świadczenia” zasadne jest odwołanie się do znaczenia tego pojęcia ukształtowanego w orzecznictwie sądowym.

W uchwałach z dnia 18 listopada 2002 r. sygn. akt FPS 9/02 oraz z dnia 16 października 2006 r. sygn. akt FPS 1/06 Naczelny Sąd Administracyjny ustalił znaczenie tego terminu w oparciu o przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Naczelny Sąd Administracyjny uznał, iż na gruncie tej ustawy, termin „nieodpłatne świadczenie” ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym, obejmuje bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy. W uchwale z dnia 24 maja 2010 r. sygn. akt II FPS 1/10, NSA potwierdził powyższe stanowisko uznając, że ma ono również zastosowanie do podatku dochodowego od osób fizycznych, w stosunku do sytuacji wynikających z art. 11 ust. 1 w związku z art. 12 ust. 1 i 3 ustawy PIT.

W myśl art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

W świetle art. 12 ust. 2 ww. ustawy, wartość pieniężną świadczeń w naturze przysługujących pracownikom na podstawie odrębnych przepisów ustala się według przeciętnych cen stosowanych wobec innych odbiorców – jeżeli przedmiotem świadczenia są rzeczy lub usługi wchodzące w zakres działalności pracodawcy.

Zgodnie z art. 12 ust. 3 cyt. ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b.

W myśl art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawy, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy – wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Na podstawie art. 20 ust. 1 ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy, od dochodów (przychodów) pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy z tytułu świadczeń otrzymanych przez emerytów lub rencistów, w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunkiem pracy, w tym od związków zawodowych, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 26 i 38 – w wysokości 10% należności.

Natomiast art. 41 ust. 4 cyt. ustawy stanowi że, płatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych w art. 29, art. 30 ust. 1 pkt 2, 4-5a, 13-16 oraz art. 30a ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 4d, 5 oraz 10.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Uchwałą z dnia 27 października 2016 r. Rada Gminy wyznaczyła Wnioskodawcę na jednostkę obsługującą, do obsługiwania jednostek organizacyjnych gminy w ramach wspólnej obsługi administracyjnej, finansowej i organizacyjnej podległych publicznych przedszkoli, szkół, zespołów szkolno-przedszkolnych i gimnazjów działających na terenie Gminy (zwanych dalej placówkami oświatowymi) oraz Gminnego Ośrodka Sportu. W zakresie obsługi finansowo-księgowej jednostek obsługiwanych Wnioskodawca prowadzi obsługę rachunków bankowych, nalicza i wykonuje dyspozycje należnych świadczeń na rzecz ZUS i urzędu skarbowego, prowadzi obsługę finansowo-księgową ZFŚS jednostek obsługiwanych i swojej własnej. Oznacza to, że …, występujący jako Wnioskodawca, wypełnia zadania i obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych również w zakresie świadczeń z ZFŚS, zgodnie z obowiązującymi przepisami w tym zakresie. W zakresie działalności socjalnej, zgodnie z ustawą z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, Wnioskodawca na podstawie art. 9 ustawy tej ustawy zawarł umowę z placówkami obsługiwanymi o wspólnej działalności socjalnej. Wnioskodawca na mocy tej umowy jest administratorem ZFŚS. Dyrektorzy jednostek obsługiwanych przez Wnioskodawcę wyrazili w tej umowie zgodę na przekazywanie z rachunku bankowego ZFŚS placówki na rachunek bankowy ZFŚS administratora, tj. Wnioskodawcy corocznego odpisu podstawowego, o którym mowa w art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych i upoważnili dyrektora Wnioskodawcy do wykonywania wszelkich dyspozycji pieniężnych na rachunku bankowym ZFŚS w zakresie wspólnej działalności jednostek obsługiwanych. W przypadku organizacji przedmiotowej wycieczki, jest to świadczenie dobrowolne. Jest dostępne dla ogółu osób uprawnionych do korzystania z ZFŚS. Każdy uprawniony pracownik, były pracownik (emeryt, rencista) może w niej uczestniczyć. Celem wycieczki będzie integracja i umożliwienie pracownikom aktywnej formy wypoczynku, co korzystnie wpływa na efektywność pracy i wzajemne relacje. Brak uczestnictwa w wycieczce nie wiązał się z żadnymi konsekwencjami pracowniczymi. Pracownicy, którzy nie wyrazili chęci na udział w ww. wycieczce nie otrzymują w związku z tym żadnej gratyfikacji ani jakichkolwiek ulg przy ubieganiu się o inne świadczenia socjalne. Chęć udziału w wycieczce wyrazili pracownicy i byli pracownicy (emeryci i renciści) oraz ich współmałżonkowie. Wnioskodawca sporządził listę z kwotą dofinansowania do wycieczki dla wszystkich uczestników wycieczki. W liście ustalono zaliczkę na podatek dochodowy, zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ww. wycieczkę zorganizowano dla 53 osób uprawnionych.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że dokonując oceny czy udział w wycieczce prowadzi do powstania przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń należy kierować się wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13 (Dz. U. z 2014 r., poz. 947), w którym stwierdzono, że za przychód pracownika mogą być uznane świadczenia, które:

• po pierwsze, zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),

• po drugie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,

• po trzecie, korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

W ocenie Trybunału Konstytucyjnego, obiektywne kryterium – wystąpienia po stronie pracownika przysporzenia majątkowego (korzyści) – nie jest natomiast spełnione, gdy pracodawca proponuje pracownikom udział w spotkaniach integracyjnych czy szkoleniowych, choćby organizowanych poza miejscem pracy (imprezy wyjazdowe).

W tym przypadku, nawet jeśli pracownik uczestniczy w spotkaniu (konferencji, szkoleniu) dobrowolnie, po jego stronie nie pojawia się korzyść, choćby w postaci zaoszczędzenia wydatku. Nie sposób bowiem zakładać, że gdyby nie „kursokonferencja” organizowana przez pracodawcę pracownik wydałby pieniądze na uczestnictwo w takim przedsięwzięciu. Trudno też poważnie utrzymywać, że przychodem pracownika z umowy o pracę czy stosunku służbowego jest możliwość okazjonalnego uczestnictwa w obiedzie czy kolacji, a wartość zjedzonych przez niego potraw i wypitych napojów wyznacza podstawę opodatkowania.

Natomiast bez elementu realnego w postaci otrzymania korzyści przez pracownika nie uzyskuje on przychodu; nie występuje zdarzenie, z którym ustawa wiąże powstanie obowiązku podatkowego. Tym bardziej, bez skonkretyzowanego i indywidualnie przypisanego świadczenia, brak podstaw do określenia jego wysokości. Tak więc, udział w spotkaniu (wyjeździe) integracyjnym czy szkoleniu zaoferowanym przez pracodawcę pracownikom, nie oznacza uzyskania przychodu przez pracownika, gdyż (…) nie ma podstaw, by świadczenie adresowane do wszystkich przypisać indywidualnym uczestnikom, jako ich wymierną korzyść.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, wskazać należy, że w przypadku dofinansowania z ZFŚS do wycieczki, w której uczestniczyć będą pracownicy oraz byli pracownicy Wnioskodawcy (emeryci i renciści) na zasadzie powszechnej dostępności, nie można mówić o przychodzie uzyskanym z tytułu nieodpłatnego świadczenia.

Mimo faktu, że pracownicy Wnioskodawcy oraz Jego byli pracownicy (emeryci i renciści) ze świadczenia skorzystają w pełni dobrowolnie, to nie jest spełnione kryterium wystąpienia po ich stronie przysporzenia majątkowego (korzyści).

Skoro, w wycieczce będą mogły brać udział wszystkie chętne osoby, tj. pracownicy, byli pracownicy (emeryci i renciści) to, mimo że udział w wycieczce będzie dobrowolny, po stronie pracowników oraz emerytów (rencistów) nie wystąpi korzyść w postaci zaoszczędzenia wydatku. Nie sposób bowiem zakładać, że gdyby nie wycieczka organizowana i dofinansowana przez pracodawcę, pracownik/emeryt (rencista) wydałby pieniądze na uczestnictwo w takim przedsięwzięciu.

W konsekwencji, po stronie pracowników nie powstanie przychód ze stosunku pracy na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a po stronie emerytów (rencistów) nie powstanie przychód z innych źródeł na podstawie art. 20 ust. 1 ww. ustawy, dlatego też nie zostaną obciążeni podatkiem dochodowym z tytułu dofinansowania do wycieczki z ZFŚS, a tym samym Wnioskodawca, zgodnie z art. 31 i art. 30 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy nie będzie miał obowiązku, wartości świadczenia związanego z udziałem w wyjeździe integracyjnym doliczać do przychodów pracowników oraz emerytów (rencistów).

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy w części dotyczącej opodatkowania świadczeń z ZFŚS otrzymanych przez pracowników Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe, natomiast w części dotyczącej obowiązków płatnika w stosunku do byłych pracowników Wnioskodawcy, za nieprawidłowe.

Z kolei, w związku z dofinansowaniem z ZFŚS do wycieczki dla pracowników i byłych pracowników (emerytów i rencistów) jednostek obsługiwanych przez Wnioskodawcę stwierdzić należy, że na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, płatnikiem podatku dochodowego z tytułu ww. świadczeń otrzymanych z ZFŚS, kwalifikowanych odpowiednio do przychodów ze stosunku pracy lub przychodów z innych źródeł są poszczególne jednostki obsługiwane przez Wnioskodawcę, nie zaś Wnioskodawca.

Zatem, to nie Wnioskodawca, lecz poszczególne jednostki, tj.: przedszkole, szkoła, zespół szkolno-przedszkolny, gimnazjum, Gminny Ośrodek Sportu, zobligowane są do wykonywania obowiązków płatnika w związku ze świadczeniami finansowanymi z własnego ZFŚS, gdyż to one dokonują tych świadczeń; Wnioskodawca jedynie na podstawie umowy cywilnoprawnej zajmuje się obsługą ZFŚS.

Podkreślić jednak należy, że na podstawie umowy cywilnoprawnej nie jest możliwym scedowanie obowiązków płatnika na inny podmiot.

W tym stanie rzeczy bezpodstawna jest ocena stanowiska Wnioskodawcy w zakresie obowiązków płatnika w związku z dofinansowaniem wycieczki dla pracowników i byłych pracowników jednostek obsługiwanych przez Wnioskodawcę, bowiem zagadnienia te dotyczą innych jednostek, a nie Wnioskodawcy.

Zatem, stanowisko Wnioskodawcy w tym zakresie należało uznać za nieprawidłowe.

W odniesieniu do powołanych we wniosku interpretacji organów podatkowych zauważyć należy, że dotyczą one innych stanów faktycznych/zdarzeń przyszłych niż stan faktyczny przedstawiony we wniosku.

Funkcjonowanie w obrocie prawnym interpretacji indywidualnych, w których odmiennie oceniono takie same albo zbliżone stany faktyczne lub zdarzenia przyszłe, jest niewątpliwie niepożądane z punktu widzenia zasady prowadzenia postępowania, w sposób budzący zaufanie do organów, wyrażonej w art. 121 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa. Niemniej jednak, w praktyce sytuacje takie mogą mieć miejsce, choćby z uwagi na przewidzianą przez ustawodawcę możliwość zmiany interpretacji indywidualnej w trybie art. 14e § 1 ustawy Ordynacja podatkowa. Zgodnie z tym przepisem, Szef Krajowej Administracji Skarbowej może z urzędu, zmienić wydaną interpretację ogólną lub indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Jak wynika z powołanego unormowania, przesłanką dla rozważenia zmiany interpretacji indywidualnej (tj. w istocie zmiany stanowiska w zakresie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego) jest w szczególności ugruntowanie się linii orzeczniczej sądów, w której prezentowany jest odrębny niż zawarty w tym rozstrzygnięciu pogląd dotyczący interpretacji określonego przepisu lub przepisów prawa podatkowego.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

źródło: https://sip.mf.gov.pl/